De geschiedenis van Nederlands eten

Laten we eerlijk zijn. Nederland staat niet echt bekend om zijn eten. In feite heeft het een behoorlijke reputatie opgebouwd voor stodgy gerechten. Misschien komt dit door de overvloed aan zware aardappelgerechten in het Nederlandse dieet. Vincent van Gogh heeft misschien iets gezien met zijn portret van zijn verwanten als aardappeleters. Of misschien hebben bezoekers zich een weg moeten banen door een te grote kommen met erwtensoep zo dik dat je je lepel erin kunt laten staan ​​(de juiste manier om het op te eten, trouwens).

Als je het hebt, pronk het

Eigenlijk kunnen Nederlanders zichzelf alleen de schuld geven van hun neutrale reputatie. Ironisch, als je bedenkt dat ze honderd jaar lang de specerijenhandel bestuurden. Sterker nog, ze kookten een aantal zeer opwindende gerechten tot het begin van de 19e eeuw, toen soberheid in zwang raakte. Het klassieke Nederlandse kookboek, De Verstandige Kok , gepubliceerd in 1669, bevat recepten voor gebraden gans met kurkuma en queekoeckjens , snoepjes gemaakt van kweepeerpasta. Avontuurlijk, zelfs volgens de normen van vandaag.

Een kort bezoek aan het Rijksmuseum zal bewijzen dat er ooit veel passie was voor lekker eten in dit land, en een verlangen om het te pronken. Je hoeft alleen maar te kijken naar de prachtige oude Nederlandse stillevens, die pronkstukken werden genoemd ( pronk betekent om te pronken), om ervan overtuigd te zijn dat de Nederlanders trots waren op hun keuken.

Volgens De Verstandige Kok bevatte een feestelijke Nederlandse maaltijd in de 17e eeuw veel wijn en natuurlijk de overdadige cursus.

De maaltijd begon met groene bladsalades en koudgekookte groenten, gekleed in olijfolie, azijn en tuinkruiden of eetbare bloemen. Warme, boterachtige groenten waren ook populair. Diverse vis- en vleesgerechten en hartige pasteien en gebak volgden. De maaltijd eindigde met conserven, kaas, noten en zoete gebakjes, weggespoeld met hippocras , een zoete gekruide wijn.

Frugal Fashion

Natuurlijk, zelfs in de Gouden Eeuw, kon niet iedereen zich die luxe permitteren en de dagelijkse maaltijd van de gewone Nederlander was een eenvoudige zaak van graan of peulvruchtenmoes, geserveerd met roggebrood en bier of water. Maar zelfs de rijken moesten hun riemen aanspannen zodra de Gouden Eeuw van Holland ten einde was. Na zijn bloeitijd in de 17e eeuw verloor Nederland veel van zijn koloniale bezittingen aan de Britten in de Anglo-Nederlandse oorlogen. Dit verlies van rijkdom, in combinatie met een groeiende bevolking die druk uitoefende op natuurlijke hulpbronnen, betekende dat er een zuiniger benadering van voedsel moest worden genomen.

Het populairste Nederlandse kookboek in de 19e eeuw heette Aaltje, die volmaakte en zuinige keukenmeid , ( Aaltje, de perfecte, sobere keukenmeid ). En hoewel dit boek niet zo zuinig was als de titel, zette het de toon voor wat er zou volgen. Zie je, tegen het begin van de 20ste eeuw werden Nederlandse meisjes naar de huishoudschool gestuurd (een soort huisartsenschool ). Deze scholen zijn gemaakt met als doel de armere klassen te leren eenvoudige, goedkope en voedzame maaltijden samen te stellen. Het was echter in de mode om meisjes uit alle klassen naar deze scholen te sturen, waar efficiëntie en soberheid in hen werden geboord.

Plots werden de voorheen gerespecteerde kruiden en specerijen gezien als frivole, traditionele gerechten werden sterk vereenvoudigd en veel variatie in de keuken ging verloren. Onnodig te zeggen dat veel van de passie op dat moment uit de Nederlandse keuken ging en veel traditionele familierecepten werden vergeten.

Heilige Drie-eenheid

De erfenis hiervan is dat tegenwoordig veel Nederlanders nog steeds een utilitaire benadering van eten nemen: twee sneetjes bruin brood, een plakje kaas en een glas karnemelk is een standaard lunch , die vaak onderweg wordt gegeten, zonder veel rituelen of eerbied.

Hoewel het waar is dat vlees en twee groenten beschouwd worden als de heilige drie-eenheid van hun keuken, hebben de Nederlanders een redelijk gezond dieet vergeleken met sommige andere westerse landen. Veel Nederlandse maaltijden, zoals zuurkoolstamppot (zuurkool en aardappelmest) en kapucijnerschotel (grijze erwten met appels en spek) zijn sterk afhankelijk van groenten en peulvruchten.

Bovendien is Nederlands koken eenvoudig, gemakkelijk te maken, goedkoop en voedzaam. Het is niet allemaal erg, maar er is zeker ruimte om de verbeelding en flair die verdwenen is opnieuw te ontdekken.

Hernieuwde interesse

Gelukkig is het tij eindelijk aan het keren. Je zou blind moeten zijn om niet op te merken dat een (langzame) voedselrevolutie hier langzaam aan kracht wint, met (biologische) boerenmarkten, gespecialiseerde delicatessenzaken en chique foodshops die steeds normaler worden (er zijn zelfs edgy " ondergrondse boerenmarkten "tegenwoordig").

Er is genoeg om trots op te zijn en te proeven. In feite heeft de Slow Food Foundation zeven Nederlandse producten opgesomd in de Ark of Taste, waaronder originele Schiedamse mout, Amsterdamse osseworst en Friese rookworst. Probeer de Zeeuwse Zeeuwse mosselen, die de Belgen maar al te graag claimen als hun eigen, en vergeet de geliefde Hollandse haring niet . Ja, het is een verworven smaak, maar sushi ook. Als je een kaasliefhebber bent, is er een heel universum kaas buiten Gouda (hoewel wat de Nederlanders Gouda noemen, weinig lijkt op wat elders wordt verkocht als rubberachtige plastic bollen). Probeer een goede, kruimelige, oude Gouda, zoals Reypenaer, en je zult nooit meer achterom kijken. Nederlandse kazen zoals nagelkaas (boerenkaas), boerenkaas (artisanale ongepasteuriseerde boerenkaas, vaak gerijpt) en komijnekaas ( komijnkaas ) zijn ook heerlijk.

Hip Holland

Na lang hun eigen keuken te hebben vernederd, groeit de 'I love Holland'-mentaliteit. Veel Nederlandse chef-koks herontdekken traditionele gerechten en lokale ingrediënten en geven ze hun eigen, bijgewerkte twist. Nederland is zelfs hip in het buitenland, waar Nederlandse bars en restaurants favoriet zijn bij de snelle set. In Londen, VOC, een stijlvolle cocktailbar vernoemd naar de Verenigde Oostindische Compagnie, serveert op jagers gebaseerde stokken in koloniale stijl. En in New York biedt restaurant Vandaag Nederlandse klassiekers zoals bitterballen en hete bliksem .

De overdaad aan Nederlandse tv-kookshows is een duidelijk teken dat mensen weer geïnteresseerd raken in koken.

Het is alleen logisch dat dit zal leiden tot een verdere verkenning van de Nederlandse culinaire tradities en een herontdekking van vergeten lokale en regionale gerechten en ingrediënten. Reeds lang verloren gewortelde wortelgroenten zoals knolselderij, zwarte schorseneren, koolrabi en pastinaken duiken overal op.

Goed, eerlijk eten

Toen nouvelle cuisine en moleculaire gastronomie de trend du jour waren, leek een stampplaat van stamppot misschien een beetje lomp. Maar we leven nu in een tijd waarin bescheiden, eerlijk voedsel opnieuw als een goede zaak wordt erkend en boeren voedselhelden zijn geworden. De schoonheid van de Nederlandse keuken schuilt in de eenvoud, met eerlijke tot goede gerechten zoals knolselderij en bruine bonensoep , en wat alleen kan worden omschreven als de beste appeltaart ter wereld. Er is maar één cruciaal ding om te onthouden: het geheim van het maken van simpel eten is de beste ingrediënten gebruiken die je je kunt veroorloven. Koop lokaal geteeld, seizoensgebonden en biologisch - en laat de ingrediënten het woord nemen.